Το προξενείο αντιπροσωπεύει την χώρα μας στις χώρες του εξωτερικού.
Στην πρωτεύουσα τις ξένης χώρας υπάρχει και η πρεσβεία, που ασκεί την γενική διπλωματική αποστολή στη χώρα αυτή και ελέγχει τα προξενεία.
Προξενεία υπάρχουν σε σημαντικές πόλεις της ξένης αυτής χώρας. Το “σημαντική πόλη” έχει διάφορα κριτήρια: π.χ. έντονη παρουσία ελληνικού στοιχείου εκεί. Ή σημαντική πόλη για τη ναυσιπλοΐα…
Το προξενείο αντιπροσωπεύει την χώρα ενώπιον της ξένης χώρας σε όλες τις δραστηριότητες που μπορούν να υπάρξουν μ’ αυτή την ξένη χώρα, εμπορικές, μορφωτικές, στρατιωτικές κτλ. Επίσης, εξυπηρετεί τους έλληνες της περιοχής του για όλα τα θέματα της ελληνικής δημόσιας διοίκησης (π.χ. δήλωση γέννησης παιδιού, αγοραπωλησία οικοπέδου, κληρονομικά, εκλογές κτλ).
Επομένως, ο πρόξενος είναι το πρόσωπο που εκτελεί όλα τα παραπάνω. Φυσικά, στην πράξη δεν τα κάνει μόνος του, αλλά υπάρχει διοικητικό προσωπικό που τον συνδράμει στο έργο του.
Στην πράξη, λίγα προξενεία κάνουν όλες τις δουλειές αυτές. Συνήθως αυτά που βρίσκονται σε μεγάλες πόλεις του εξωτερικού και όπου υπάρχει έντονο ελληνικό στοιχείο. Στα άλλα μικρότερα προξενεία το έργο τους περιορίζεται σε μερικές βασικές δραστηριότητες.
Σε ακόμη μικρότερα μέρη, ή απομακρυσμένα σημεία, που ενδιαφέρουν όμως τη χώρα μας για κάποιο λόγο, υπάρχουν και τα άμμισθα προξενεία, όπου ο πρόξενος είναι συνήθως κάτοικος της εν λόγω χώρας (δεν ανήκει δηλαδή στο ελληνικό διπλωματικό σώμα) και διεκπεραιώνει μερικά μόνο προξενικά καθήκοντα, π.χ. χορήγηση ταξιδιωτικού τίτλου επιστροφής στην Ελλάδα για ναυτικούς που ξέμειναν εκεί…