Πέρασαν πολλά χρόνια από τότε που σαν παιδί πίστευα ότι μέσα στο “μαγικό κουτί” που λέγεται ραδιόφωνο υπήρχαν μικρά ανθρωπάκια που μιλούσαν και τραγουδούσαν μέχρι να νυχτώσει και να πάνε και αυτά να κοιμηθούν όπως και όλοι, αφήνοντας μια σφυρίχτρα να σφυρίζει όλη νύχτα μέχρι να ξημερώσει.
Άδικα έψαχνα κρυφά να τα δω από τις μικρές τρυπούλες στο πίσω μέρος του κουτιού. Το μόνο που έβλεπα ήταν κάτι μικρά κίτρινα φωτάκια που δεν μπορούσα να καταλάβω τι ακριβώς ήταν.
Μεγαλώνοντας έμαθα ότι το “μαγικό κουτί” είχε μέσα του λυχνίες, οι λυχνίες είχαν νήμα που θερμαινόταν και αυτά ήταν τα μικρά φωτάκια που έβλεπα.
Αργότερα, αφού χάλασα το παλιό καλό RCA που είχαν οι γονείς μου, διαπίστωσα ότι δεν υπήρχε κανείς μέσα στο “μαγικό κουτί” μόνο εξαρτήματα που σπάνε και μάλιστα αν είσαι λίγο απρόσεκτος, προκαλούν ηλεκτροπληξία.
Η πραγματικότητα που έμαθα με τα χρόνια ήταν ότι τα πηνία, οι μετασχηματιστές, οι λυχνίες και οι μεταβλητοί πυκνωτές αποτελούσαν ένα ενιαίο σύνολο που δεχόταν το υψηλής συχνότητας σήμα από πολύ μακρυά και κατάφερναν να το μετατρέπουν σε ήχο
που ακουγόταν από το μεγάφωνο της συσκευής.
Το σήμα που ταξιδεύει στο αέρα λέγεται ΦΕΡΟΝ, ακριβώς επειδή μεταφέρει επάνω του τον ήχο και τις πληροφορίες. Η διαδικασία φόρτωσης και μεταφοράς του ήχου και των πληροφοριών λέγεται ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ.
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι διαμόρφωσης αλλά οι δύο βασικότεροι που χρησιμοποιούνται στο ραδιόφωνο είναι :
AM (Aρχικά των αγγλικών λέξεων Amplitude
Modulation = Διαμόρφωση κατά πλάτος και
FM (Frequency Modulation = Διαμόρφωση κατά συχνότητα).
Τα ραδιόφωνα διαθέτουν αντίστοιχα κυκλώματα διαχωρισμού της ακουστικής πληροφορίας από το φέρον σήμα. Για το διαμορφωμένο κατά πλάτος σήμα (AM) το κύκλωμα λέγεται ΦΩΡΑΤΗΣ και για το διαμορφωμένο κατά συχνότητα (FM) λέγεται ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΤΗΣ.
Η διαδρομές που ακολουθούν τα δύο σήματα μέχρι να συναντηθούν είναι η ακόλουθες:
ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΗΧΗΤΙΚΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ
1. Μικρόφωνο ή άλλη πηγή ήχου (το μικρόφωνο μετατρέπει τον ήχο σε μικρές μεταβολές ηλεκτρικού ρεύματος)
2. Προενισχυτής ακουστικών συχνοτήτων (ενισχύει τις μικρές μεταβολές του ρεύματος)
3. Ενίσχυση ισχύος ακουστικών συχνοτήτων
4. Βαθμίδα διαμόρφωσης Εδώ “φορτώνεται” η ακουστική πληροφορία στο φέρον.
ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΦΕΡΟΝΤΟΣ ΣΗΜΑΤΟΣ:
1. Ταλαντωτής
2. Απομονωτής (Buffer)
3. Ενισχυτής μεγάλης ισχύος
4. Κεραία πομπού
Στην διαμόρφωση κατά πλάτος η μίξη των δύο σημάτων γίνεται στην τελική βαθμίδα ενίσχυσης ενώ στη διαμόρφωση κατά συχνότητα γίνεται στην βαθμίδα του ταλαντωτή και δεν απαιτείται ενίσχυση ισχύος αλλά αρκεί ένας προενισχυτής.
Το διαμορφωμένο σήμα εκπέμπεται από το στούντιο του σταθμού και φθάνει μέχρι τις κορφές των βουνών όπου πλέον είναι εγκατεστημένοι όλοι οι σταθμοί. Εκεί λαμβάνεται από έναν ειδικό δέκτη ο οποίος συνδέεται με τον πομπό και από εκεί ακολουθεί την παραπάνω διαδρομή και μέσω της κεραίας του πομπού ταξιδεύει μέχρι τους δέκτες μας, όπου λαμβάνεται, ενισχύεται και διαχωρίζεται το υψηλής συχνότητας ΦΕΡΟΝ από την ακουστική συχνότητα η οποία τελικά οδηγείται στα μεγάφωνα.
Όσο και να εξηγηθεί η διαδικασία αυτή και η λειτουργία του ραδιοφώνου, πάντα θα υπάρχουν πολλές απορίες από τους μη ειδικούς.
Ακόμη όμως και οι πλέον ειδικοί δεν θα μπορέσουν να ξεπεράσουν την μαγική επίδραση που ασκεί η επικοινωνία μέσω του ραδιοφώνου στους ανθρώπους που το αγαπούν.
Γι’αυτούς που θέλουν να μάθουν περισσότερα τεχνικά, υποσχόμαστε ότι θα επανέλθουμε.